ମୁମ୍ବାଇ: ସନାତନ ଧର୍ମର ଭାଦ୍ରବ ମାସରେ ଅନେକ ପ୍ରମୁଖ ପର୍ବ ପାଳନ କରାଯାଏ, ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀର ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱ ରହିଛି । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଭାଦ୍ରବ ମାସ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଥୀ ତିଥିରେ ପାଳିତ ହେଉଛି ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ । ଚଳିତ ବର୍ଷ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ୨୭ ଅଗଷ୍ଟରେ ପାଳିତ ହେବ । ଏହି ପର୍ବ ସାରା ଦେଶରେ ମହା ଆଡମ୍ବରରେ ପାଳିତ ହୁଏ । ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ସମୟରେ ମୁମ୍ବାଇ ପରି ଏକ ବଡ ସହରରେ ବାପ୍ପାଙ୍କୁ ଲାଲବାଗଚା ରାଜା ଭାବରେ ପୂଜା କରାଯାଏ । ସେହି ସମୟରେ ସାରା ଦେଶରୁ ଲୋକମାନେ ବାପ୍ପାଙ୍କ ଏହି ରୂପର ଦର୍ଶନ କରିବା ପାଇଁ ଲାଲବାଗରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି। କୁହାଯାଏ ଯେ ଏଠାକୁ ଆସି ଯାହା ବି ଇଚ୍ଛା କରାଯାଏ, ତାହା ପୂରଣ ହୁଏ । ତୁମେ ଯାହା ଇଚ୍ଛା କର, ତାହା ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ପୂରଣ ହୁଏ । ଏହି କାରଣରୁ, ତାଙ୍କୁ ‘ଇଚ୍ଛା ପୂରଣକାରୀ ରାଜା’ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଯାଏ ।
ପ୍ରକୃତରେ, ଏହି ଗଣେଶୋତ୍ସବ ୧୯୩୪ ମସିହାରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ ମୁମ୍ବାଇର ଲାଲବାଗ ଅଞ୍ଚଳ ମତ୍ସ୍ୟଜୀବୀଙ୍କ କଲୋନୀ ଥିଲା । ଏଠାରେ ଲୋକମାନେ ବହୁତ ଦିନ ଧରି ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ବଜାର ପାଇଁ ଦାବି କରୁଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ସେହି ଦାବି ପୂରଣ ହେଉନଥିଲା । ଅନେକ ପ୍ରୟାସ ପରେ ମଧ୍ୟ, ସେମାନଙ୍କୁ ଏକ ସ୍ଥାୟୀ ବଜାର ମିଳିଲା ନାହିଁ । ତା’ପରେ ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକମାନେ ମିଶି ଗଣେଶୋତ୍ସବ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ ଏବଂ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଏଠାରେ ଗଣପତି ପାଳନ କରାଯାଇଥିଲା । ବାପ୍ପାଙ୍କ ପ୍ରତିମା ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା । ସେତେବେଳେ, ଏହି ଗଣେଶୋତ୍ସବ ଲୋକଙ୍କ ଏକତା ଏବଂ ସଂଘର୍ଷର ପ୍ରତୀକ ହୋଇଗଲା । କାରଣ ବଜାର ଚାହିଦା ପୂରଣ ନ ହେବା ପରେ ମଧ୍ୟ ଲୋକମାନେ ହାର ମାନି ନଥିଲେ ଏବଂ ଗଣପତି ବାପ୍ପାଙ୍କ ପାଦତଳେ ସେମାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱାସ ରଖିଥିଲେ । ଧୀରେ ଧୀରେ, ଏଠାରେ ଗଣେଶୋତ୍ସବର ଲୋକପ୍ରିୟତା ଏତେ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଲା ଯେ ଏହା ସାରା ମୁମ୍ବାଇରେ ‘ଲାଲବାଗଚା ରାଜା’ ଭାବରେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହୋଇଗଲା । ଲାଲବାଗଚା ରାଜାଙ୍କ ଅର୍ଥ ଲାଲବାଗର ରାଜା । ଗଣେଶୋତ୍ସବର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଉଛି ଯେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏଠାରେ ଗଣପତିଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଉପାୟରେ ସଜାଯାଇଥାଏ । ଏହି କାରଣରୁ ପ୍ରତିବର୍ଷ କୋଟି କୋଟି ଭକ୍ତମାନେ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି ଏବଂ ଏହି ମଣ୍ଡପକୁ ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ଲୋକପ୍ରିୟ ଗଣେଶୋତ୍ସବ ମଧ୍ୟରେ ଗଣନା କରାଯାଏ । କୁହାଯାଏ ଯେ ଲାଲବାଗଚା ରାଜା କେବଳ ଏକ ମଣ୍ଡପ ମହୋତ୍ସବ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ବିଶ୍ୱାସ, ଏବଂ ଏକତାର ପ୍ରତୀକ ମଧ୍ୟ । ପ୍ରତିବର୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ଲୋକ ବାପ୍ପାଙ୍କଠାରୁ ସେମାନଙ୍କର କାମନା ଓ ଆଶୀର୍ବାଦ ନେବା ପାଇଁ ଏଠାକୁ ଆସନ୍ତି । ଏହି କାରଣରୁ ଗଣପତି ବାପ୍ପାଙ୍କ ଏହି ରୂପକୁ ‘ଲାଲବାଗଚା ରାଜା’ କୁହାଯାଏ ।
