ଏବେ ଭାରତର ଅନେକ ରାଜ୍ୟ ପ୍ରାୟ ୧୦୦% ସାକ୍ଷରତା ସ୍ତରକୁ ପହଞ୍ଚି ସାରିଛନ୍ତି । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ଏକ ବଡ଼ ଲମ୍ଫ ନେଇ ନିଜକୁ ଦେଶର ଚତୁର୍ଥ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାକ୍ଷର ରାଜ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିଛି।ଭାରତରେ ଶିକ୍ଷାକୁ ସବୁବେଳେ ବିକାଶର ଚାବିକାଠି ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । କିନ୍ତୁ ଆପଣ ଜାଣନ୍ତି କି ଦେଶର କେଉଁ ରାଜ୍ୟ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଶିକ୍ଷିତ? ରିପୋର୍ଟ ଅନୁସାରେ, ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ଏହି ବଡ଼ ଟାଇଟଲ ଜିତିଛି । ରାଜ୍ୟ କେବଳ ସାକ୍ଷରତାରେ ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ରେକର୍ଡ ସୃଷ୍ଟି କରିନାହିଁ, ବରଂ ଦେଶର ପ୍ରଥମ ରାଜ୍ୟ ହୋଇଛି ଯାହାର ସାକ୍ଷରତା ହାର ଏବେ 99.3 ପ୍ରତିଶତରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ସେପ୍ଟେମ୍ବର 8 ତାରିଖରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସାକ୍ଷରତା ଦିବସ ଅବସରରେ ସିମଲାର ପିଟରହଫରେ ଆୟୋଜିତ “ଉଲ୍ଲାସ ମେଳା”ରେ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ସୁଖବିନ୍ଦର ସିଂହ ସୁଖୁ ହିମାଚଳକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାକ୍ଷର ରାଜ୍ୟ ଘୋଷଣା କରିବେ । ଏହି ମୁହୂର୍ତ୍ତଟି ରାଜ୍ୟର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଗର୍ବର ବିଷୟ ହେବ । କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିର୍ଦ୍ଧାରିତ 95 ପ୍ରତିଶତ ସାକ୍ଷରତା ମାନଦଣ୍ଡକୁ ଅତିକ୍ରମ କରି ହିମାଚଳ ଏକ ନୂତନ ଇତିହାସ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
ପରିସଂଖ୍ୟାନ କ’ଣ କହୁଛି?
ଶିକ୍ଷା ବିଭାଗର ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ବର୍ତ୍ତମାନ ହିମାଚଳର ଆନୁମାନିକ ଜନସଂଖ୍ୟା ପ୍ରାୟ 75.05 ଲକ୍ଷ । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ କେବଳ 56,960 ଜଣ ନିରକ୍ଷର ଅଛନ୍ତି । ଏହି ଲୋକମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ସାକ୍ଷର କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଭିଯାନ ଚଲାଉଛି । ହିମାଚଳ ପୂର୍ବରୁ, ଦେଶର ଅନ୍ୟ କିଛି ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ମଧ୍ୟ ଏହି ମହାନ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଛନ୍ତି । ମିଜୋରାମ 20 ମଇ 2025 ରେ ଭାରତର ପ୍ରଥମ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାକ୍ଷର ରାଜ୍ୟ ହେବାର ଗୌରବ ପାଇଥିଲା ।୨୦୨୩-୨୪ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ଏଠାରେ ସାକ୍ଷରତା ହାର ୯୮.୨%, ଯେତେବେଳେ ୨୦୧୧ ଜନଗଣନାରେ ଏହା ମାତ୍ର ୯୧.୩୩% ଥିଲା । ଏହା ପରେ, ଗୋଆ ULLAS (ସମାଜରେ ସମସ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ଜୀବନବ୍ୟାପୀ ଶିକ୍ଷାର ବୁଝାମଣା) ପଦକ୍ଷେପ ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ତାଲିମ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସହାୟତାରେ ଏହାର ସାକ୍ଷରତା ହାର ୯୪% ରୁ ୧୦୦% କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି।ତ୍ରିପୁରା ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ଚମତ୍କାର ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ସାକ୍ଷରତା ହାର 1961 ମସିହାରେ ମାତ୍ର 20.24% ଥିଲା ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହା 95.6% ରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶ 99.3% ସାକ୍ଷରତା ହାର ସହିତ ଚତୁର୍ଥ ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାକ୍ଷର ରାଜ୍ୟ ହେବାର ଟାଇଟଲ ହାସଲ କରିଛି । ଏଠାରେ, “ପଠନ ଏବଂ ଲେଖା ଅଭିଯାନ” ଏବଂ “ସାକ୍ଷର ଭାରତ ମିଶନ” ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଦାନ ଦେଇଥିଲା । ସେହି ସମୟରେ, ଲଦାଖ ହେଉଛି ଦେଶର ପ୍ରଥମ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ଯାହାର ସାକ୍ଷରତା ହାର 97% ସହିତ ଏହି ମାଇଲଖୁଣ୍ଟ ହାସଲ କରିଛି ।
